Voor alle rangen en standen

Soldaten en humor vormen een twee-eenheid. Dat is nooit anders geweest. Vaak zijn het de gezagsverhoudingen die in cartoons worden gebruikt om de hiërarchie binnen het leger uit te vergroten, meestal ten koste van een wat sullige soldaat. Ook een geliefd onderwerp is om de soldaat te portretteren als antiheld. Ansichtkaarten rond deze thema’s krijg je vooral van thuis toegestuurd tijdens de opleiding. Als goedbedoeld ‘pesterijtje’.

sgt1 J.E. Poirrié (1963).

Maar na de opleiding verdwijnt die typische soldatenhumor natuurlijk niet. Die loopt als een rode draad door je diensttijd, en zal zeker niet de minste reden zijn waarom je er later met zoveel plezier op terugkijkt. Om daar een beetje aan bij te dragen kwamen de legerbladen dan ook regelmatig met speciale pagina’s die het soldatenleven op komische wijze belichtten. Het verschil tussen ‘hoog’ en ‘laag’ niet zelden als mikpunt van milde spot. In de begintijd van De Griffioen verscheen een wekelijkse column rond soldaat Bernard Alen; steeds in netelige situaties omdat hij wat moeite had met autoriteit. Velen zullen zich dit vast nog wel kunnen herinneren.

wmr1 C.W. Trommelen (1963).

De Legerkoerier publiceerde maandelijks diverse pagina’s met getekende soldatenhumor. De uitgebreide collectie van tientallen cartoons die in deze website is opgenomen dateert uit de periode 1963 – 1965 en moet in een enkel geval in het licht van die tijd worden gezien, want wat tóen grappig was kan tegenwoordig wat oubollig overkomen. Ondanks dat zijn er nog genoeg komische situaties geschetst die tijdloos zijn.

De illustraties werden aangeleverd door (ex-)militairen die over een flinke dosis humor en tekentalent beschikten. Bij sommigen heeft die artistieke vaardigheid (of een uit de hand gelopen hobby) zelfs geleid tot een carrière als cartoonist of illustrator en vaak waren hun grappen in de Legerkoerier de opmaat tot succes.

Bekijk het hier…

symbool-lezer Klik op dit symbool voor een verzameling getekende soldatenhumor uit de sixties.

Uit de collectie van kapitein b.d. Gerard Gaarthuis

naar top↑