Duits-Nederlandse week te Zeven
Grandioze ‘ontmoetingsweek’ t.g.v. vijf jaar Nederlandse troepen in Seedorf
Een „Paukenschlag” vormde zaterdag 7 september te Zeven de inzet van een ‘feestsymfonie’, waarmee onder de naam “Duits-Nederlandse Week” in vele toonaarden de goede verstandhouding tot uitdrukking werd gebracht tussen de nu precies vijf jaren in Seedorf gelegerde Nederlandse militairen en de Duitse bevolking, daarmee nog eens op plezierige wijze de goede nabuurschap tussen Duitsers en de bij hen „inwonende” Nederlanders onderstrepend.
Deze bijzondere eerste lustrumviering kenmerkte zich vooral door een grote en spontane belangstelling voor de verschillende manifestaties. Duitsers, jonge en oudere, en Nederlanders – militairen, maar ook hun in Zeven en omgeving wonende gezinsleden, gaven, onder meer door hun deelname aan sportwedstrijden, duidelijk te kennen het goed met elkaar te willen en kunnen vinden. Ook “tussen de bedrijven door” werd het de bezoeker van Zeven in de tweede week van september duidelijk dat er een Duits-Nederlandse week gaande was. De lieftallige, in Volendammer kostuum gestoken zusjes Gerlande en Els Loesberg die kaasblokjes en VVV-folders uitdeelden, de poppen in onvervalste Nederlandse folkloristische klederdrachten zoals men die in de etalages van de modehuizen zag, het haringkraampje, compleet met als IJmuider vissers geklede militairen en het rondtrekkend orgel “Die Haghenaar” vormden evenzovele charmante Nederlandse noten in deze Duits-Nederlandse compositie.
Zaterdagavond 7 september dus de „Paukenschlag” als muzikale opening van de Duits-Nederlandse Week. In het Stadtpark te Zeven traden hierbij als „paukenisten” op een kapel van het Duitse Luchtmachtmuziekkorps uit Hamburg en voorts de vrijwillige brandweer, het jachthoornkorps, een zangkoor en enkele sportgroepen, alle uit Zeven.
Aan dit officiële begin van de feestweek was diezelfde dag een wervelende uitvoering voorafgegaan van Johann Strauss’ operette „Die Fledermaus” door de operettegroep van „Meer Vriendschap Onderling”, de ontspanningsvereniging van het ministerie van defensie, en een optreden van Duitse en Nederlandse parachutisten. De Nederlandse para’s, – die van 4000 meter hoogte naar beneden kwamen! – waren kap Van Nes, tlnt Maaswinkel, sgt Van Dongen en wmr 1 De Graaf.
Een in de Gauss-Schule ingerichte expositie van Van Gogh-reprodukties en een daar opgestelde instructieve maquette van de Delta-werken werd zondagmiddag 8 september opengesteld. Deze tentoonstelling, die vele honderden bezoekers trok, vormde een bescheiden doch interessant cultureel element van de Duits-Nederlandse Week.
In de avonduren trad het MVO-operettegezelschap wederom op. De baten van deze voorstelling, evenals trouwens de baten van alle manifestaties van de gehele week, waren bestemd voor de dagschool voor geestelijk gehandicapte kinderen te Gelsingen (die in de militairen van de legerplaats Seedorf een goede “peetoom” hebben gevonden) en voor het tehuis voor geestelijk gestoorde kinderen “’s Kooningsjaght” te Schaarsbergen.
Maandag 9 september vond zijn hoogtepunt in een ’s avonds gehouden zaalhandbaltoernooi met als deelnemers de Turn und Sport Club Bremervörde en het Nederlands militair handballen. Met spanning gevolgd vanuit de volle tribunes van de sportzaal te Bremervörde speelde het Nederlandse team zijn eerste wedstrijd tegen de politiemannen uit Bremen, welke laatsten met een 18 – 8 overwinning zich duidelijk de sterksten toonden. De Nederlandse spelers, gehandicapt door een vermoeiende reis vanuit Nederland, herstelden zich in hun wedstrijd tegen Bremervörde, die zij met 13 – 11 wonnen. Zij bereikten daarmee de tweede plaats, achter de Polizei SV Bremen.
’s Middags hield prof. dr. R. Drögereit in de legerplaats een lezing over „Geschiedenis van de Duits-Nederlandse betrekkingen”. Hij wees hierin o.a. op de grote mate van overeenkomst in landschapstype tussen delen van Nedersaksen (waarin Zeven ligt) en het Hollandse polderland. Wie van Hamburg naar Stade reist door het gebied dat als „das altes Land” bekend staat, zou zich dan ook in Nederland kunnen wanen. De Nederlanders noemen dit gebied daarom wel „de kleine Betuwe”. Sedert Leeghwater is er nogal wat onderling contact geweest, als gevolg waarvan men bijv. bij de gebouwen van het stadje Stade (het „Hamburg” van het oude Duitsland) duidelijk Nederlandse invloeden kan aanwijzen. De handelsvloot van Stade is zelfs, ten tijde van Peter de Grote, in Nederland gebouwd.
SPORTDAG
Aan de grote militaire sportdag op dinsdag 10 september namen maar liefst 13 onderdelen deel, waarvan zes Duitse. Onder leiding van algemeen wedstrijdleider kapitein B. Oostheim, de I.o.- en sportofficier van de legerplaats Seedorf, werd in acht takken van sport gestreden om de door brigade-generaal J. D. Berghuijs, commandant 41 Pantserbrigade tevens commandant Nederlandse troepen Seedorf/Hohne, beschikbaar gestelde Zilveren Molen. Deze prachtige trofee kwam in het bezit van het (Duitse) 76e Verzorgingsbataljon uit Stade. Dit bataljon, evenals vier andere Duitse onderdelen, toonde zich veruit sterker dan de Nederlandse concurrenten. Niet zo verwonderlijk overigens als men bedenkt dat de Duitse deelnemers al een maand tevoren met de training waren begonnen. 42 Painfbat bereikte de vijfde plaats en kwalificeerde zich daarmee als het beste Nederlandse onderdeel. Als ereprijs voor deze prestatie mocht het hiervoor een „Niedersachsiches Ross” in ontvangst nemen, dat ter beschikking was gesteld door generaal-majoor W. Garganico, commandant van de (Duitse) 3e Pantserdivisie.
De tweede en derde plaats werden bereikt door resp. het 71e Pantsergrensbataljon uit Altenwalde en het 72e Pantsergrensbataljon uit Hamburg-Fischbeck.
42 Painfbat werd winnaar bij het touwtrekken en de Zelfstandige Eenheden Seedorf toonden zich de beste handgranaatwerpers. Het door fraai nazomerweer begunstigde sporttoernooi vond behalve in de legerplaats Seedorf plaats op sportterreinen in Selsingen, Anderlingen en Oldendorf en in het verwarmde openluchtbad te Hesedorf.
In de avonduren hadden nog twee evenementen plaats: een autorally en een badmintontoernooi. De rally, met de Autoclub Westertimke en de Nederlandse Touringclub Zeven als deelnemende clubs, bleek een stukje organisatiewerk van de bovenste plank, waarvoor kapitein Van Wijk en sgt 1 Pennings alle eer toekomt. Van de 91 teams (waarvan 30 Duitse) werden kapitein J. Volmer en echtgenote de winnaars.
De in de Gauss-Schule gehouden badmintonwedstrijd tussen TUS Zeven en de legerplaats Seedorf eindigde, na een gelijk opgaande strijd, met een 39 – 39 gelijkstand. De voetbalwedstrijd tussen het Duitse militaire elftal en het Nederlandse militaire team op woensdagavond 11 september was als kijkspel wellicht het meest attractieve van de sportevenementen in deze week. Een extra trekpleister, zeker voor de Duitsers, vormde de aftrap, aan het begin van de tweede speelhelft, door Duitslands nationale voetbalidool, Uwe Seeler.
De wedstrijd, die door een kleine 9000 man werd gevolgd, gaf aan beide zijden voornamelijk defensief spel te zien en eindigde dan ook met 0 – 0 onbeslist. Jan van Beveren (van Sparta), de Nederlandse doelverdediger en de linksbinnen spelende Duitser Neuberger (van Borussia Dortmund) vielen het meest op. De baten van deze wedstrijd waren bestemd voor het Duitse en Nederlandse Roode Kruis.
In de avonduren draaide in het filmtheater van de legerplaats de film „Olympische Spelen Tokio 1964”.
SCHIETWEDSTRIJD
Donderdag 12 september werden speciaal de Duitse bejaarden in de feestviering betrokken. In een 70-tal auto’s van leden der Nederlandse Touring Club Zeven en de Auto-club Westertimke maakten 150 bejaarden een rit door de landerijen rondom Zeven.
Bij de terugkomst, in de nieuwe manege van Zeven, kregen de rij-gasten demonstraties te zien van de Reitverein Zeven en de Nederlandse rijvereniging „Seepaard”. Hierbij toonden o.a. zeer jeugdige rijders hun voltigeer-kunnen. Een uitgesproken militair gebeuren was deze dag de schietwedstrijd op geweer en pistool van Duitse en Nederlandse militaire teams. Met 923 punten werd 42 Painfbat winnaar in het ploegenklassement, gevolgd door 41 Pabrigtnbat met 915 punten. De derde plaats in dit klassement, waaraan 23 ploegen deelnamen (waaronder 4 Duitse reservisten-teams), behaalde met 902 punten het (Duitse) 92 Pantzergrenadierlehrbatallion.
41 Tkbat maakte met 1500 toegekende punten de beste militaire indruk en mocht daarvoor een door Prins Bernhard ter beschikking gestelde ereprijs in ontvangst nemen. 42 Painfbat en de Reserve-mannschaft uit Zeven kwamen met elk 1200 punten op de tweede en derde plaats. Het hoogste aantal punten op geweer behaalde 42 Painfbat (516 punten). Sgt. Luyer van dit bataljon bleek met 61 punten de beste individuele geweerschutter. In het pistoolschieten eiste 41 Pabrigtnbat de hoogste eer voor zich op met 434 punten. In het individueel klassement leverde wmr 1 Swanen van 41 Verkesk met 62 punten de beste prestatie. De organisatie van de schietwedstrijden was in handen van kapitein H.C. van Tol en Hauptfeldwebel Demmer.
MODESHOW
Het vrouwelijk deel van de Zevens burgerij voelde zich tijdens de Duits-Nederlandse Week ongetwijfeld het beste thuis tijdens de ’s avonds gehouden modeshow.
Een met 420 bezoeksters stampvolle zaal van Hotel Klosterschänke maakte kennis niet alleen met modieuze jurkjes, mantelpakjes, hoedjes en wat dies meer zij, maar ook met het ongekunsteld optreden van zes gelegenheidsmannequins. Drie van hen waren Nederlandsen: de dames Lenselink, Stenger en Vliegen.
Evenals de charmante Duitse “amateurs” bewogen zij zich zo vrijmoedig en gracieus over de loper dat een leek er bepaald moeite mee had het verschil met “echte” mannequins te zien. Hetzelfde gold voor de vlotte presentatie door mevrouw A. van der Heide-Jansen.
Die avond vond in de legerplaats ook nog een tafeltennistoernooi plaats. Onder leiding van de heer W. Tantzen (voorzitter Kreis Bremervörde van de Duitse tafeltennisbond) en sportinstructeur sgt. G. L. Veen werd er gespeeld – uitsluitend enkelspel – tussen 10 ploegen van 3 man, waarvan 2 die de legerplaats Seedorf vertegenwoordigden. Na urenlange spannende strijd kwam het sterke TUS Zeven I als overwinnaar te voorschijn. TUS Zeven II kwam op de tweede plaats, de legerplaats Seedorf op de 6e.
GALACONCERT
Vrijdag 15 september zal men zich in Zeven vooral herinneren als de dag waarop ’s avonds de in ceremonieel tenue gestoken Koninklijke Militaire Kapel onder leiding van kapitein-directeur A. Posthumus in het Stadtpark te Zeven een door duizenden inwoners van Zeven enthousiast beluisterd galaconcert gaf. Met de sprookjesachtige belichte oude kerk van Zeven als indrukwekkende achtergrond voerde de kapel met veel verve werken uit van o.a. Schubert, Mendelssohn-Bartholdy en de Surinaamse componist Eddy Snijders.
Aan het galaconcert was een ontvangst door het gemeentebestuur voorafgegaan. Burgemeester F. Busse en de leden van het stadsbestuur ontvingen onder anderen de Nederlandse ambassadeur in de Bondsrepubliek, dr. J.G. de Beus, de Nederlandse consul te Hamburg, de heer H.E. van Ravesteyn, luitenant-generaal C. Koster, Opperofficier Personeel KI en oud-commandant 41 Pabrig, generaal-majoor F.E. Meijnderts, commandant 4e Divisie, en brigade-generaal J.D. Berghuijs, commandant 41 Pabrig tevens commandant Nederlandse troepen Seedorf/Hohne.
OPEN DEUR DAG
Na een door brig-gen Berghuijs en Oberst Braune (Verteidigungs Bezirkskommandant te Stade) afgenomen Duits-Nederlands défilé door de straten van Zeven – met kolonel D.
de Jongh als paradecommandant en met deelname van de KMK – stond de zaterdag verder geheel in het teken van de zorgvuldig voorbereide en voortreffelijk opgezette zgn. Open Deur Dag in de legerplaats Seedorf.
Zo’n 10.000 mensen maakten – bij fraai wandelweer – kennis met o.a. de legeringsruimten, Duits en Nederlands legermaterieel, brandweerdemonstraties, een expositie van de Bundesgrenzschutz, een postzegeltentoonstelling van Duitse en Nederlandse filatelisten, een uniformexpositie en judodemonstraties van zeer jeugdige judoka’s.
Niemand behoefde zich te haasten om thuis de maaltijd niet mis te lopen, want op verschillende punten in de legerplaats kon men met oerdegelijke erwtensoep hernieuwde energie opdoen. Daarnaast waren er schietwedstrijden met klein kalibergeweren voor de Schützenvereine en individuele deelnemers. Na afloop daarvan reikte luitenant-generaal C. Koster, Ehrenschütze van de Schützenverein Zeven, de prijzen uit. De hoofdprijs ging naar de Schützenverein Seedorf, die als ploeg met 191 „Ringe” de beste schuttersprestatie had geleverd. De derde prijs in het klassement „dames individueel” kwam in het bezit van een Nederlandse deelneemster, nl. mevrouw R.L.H. Berghuijs-Mentink, die 53 Ringe (1e prijs: 58 Ringe) had geschoten.
Een ruitercross op zondagochtend 15 september vormde het besluit van een week die, zoals uit de reacties van zowel Duitse als Nederlandse zijde voldoende bleek, volkomen aan de verwachtingen van de organisatoren heeft voldaan. Deze laatsten hadden overigens zaterdagavond al de gelegenheid ‘ns wat stoom af te blazen op het speciaal voor hen gehouden sluitingsbal. Daar zag men dan ook o.a. de hoofdregisseur van deze week, luitenant-kolonel H.J. Hierck en zijn naaste medewerkers, de Duitse majoor Degenhardt (uit München, en voor deze week als laison-officier „uitgeleend” aan het garnizoen Zeven), majoor A.J. Zandijk. kapitein J. van Rooy, kapitein H.P. Beets, die o.m. de contacten met pers, radio en tv onderhield en wachtmeester P.P.A. van Rosum.
In september 1963 arriveerden de eerste onderdelen van de 41 Pantserbrigade in wat toen nog Kamp Seedorf heette, ongeveer zes kilometer van de tussen Bremen en Hamburg gelegen plaats Zeven. Nu, vijf jaar later, kan men zich het 8.500 inwoners tellende Zeven niet meer denken zònder de Nederlandse militairen van onze “vooruitgeschoven” brigade. Velen van hen zijn, met hun gezinnen, in Zeven „ingeburgerd” en nemen als graag geziene „buren” deel aan het Zevense verenigingsleven. Brigade-generaal J. D. Berghuijs, de huidige commandant van de 41e Pantserbrigade en tevens commandant van de Nederlandse troepen in Seedorf/Hohne, heeft, evenals zijn voorgangers, uitstekende contacten met de Duitse autoriteiten opgebouwd. Dank zij deze goede verstandhouding op alle niveaus kon een „Duits-Nederlandse Week” te Zeven plaatsvinden.
Bedoeld om, zoals generaal Berghuijs het uitdrukte, dankbaarheid te tonen voor de genoten gastvrijheid en die tot resultaat heeft gehad, zoals burgemeester Fritz Busse ons zei, dat de onderlinge verhouding, die al zeer hartelijk was, nog „inniger” is geworden. Een aardig voorbeeld in dit verband: van de 277 paartjes die elkaar sedert begin 1965 op het stadhuis te Zeven eeuwige trouw beloofden, zijn er 29 (10,2%!) van wie één der partners Nederlander of Nederlandse is.
Tekst: redactie Legerkoerier
Legerkoerier oktober 1968
Seedorf40 